М.Шђймиев: “Республиканыћ мђгариф системасы, беренче чиратта, Татарстанныћ приоритетлы...

Кичђ “Пирамида” мђдђни- књћел ачу комплексында Татарстан Президенты Минтимер Шђймиев катнашында “Мђгариф - яћа мећьеллыкта” Республика август конференциясенећ пленар утырышы булды.

Татарстан педагогларыныћ Казанныћ 1000 еллыгында очрашуы халыкара статус алды. Республика укытучылары советына Германия, Тљркия, Казакъстан вђкиллђре, шулай ук Башкортстан, Карелия, Удмуртия, Саха (Якутия) республикалары, Россиянећ Калуга, Мђскђњ, Киров, Оренбург, Чилђбе, Тљмђн  џђм башка љлкђлђренећ мђгариф учреждениелђре ќитђкчелђре ќыелды. Ауропа Советыныћ Ќирле џђм региональ хакимиятлђр конгрессы рђисе урынбасары Гюнтер Круг (Германия)  август конференциясенећ хљрмђтле кунагы булды.

Пленар утырышта катнашучылар алдында чыгыш ясап, Татарстан Президенты Минтимер Шђймиев кешелђр белем алуныћ мђгънђсен бђялђп бетермилђр, џђркемнећ белем алу мљмкинлегенђ игътибар итмилђр, дип билгелђп њтте. Ул югары њсеш темплары, алдынгы инновацион технологиялђрне кертњ буенча максатчан сђясђте белђн кайчандыр њзен гаќђпкђ калдырган Малайзияне њрнђк итеп китерде. Шуныћ белђн бергђ, ђлеге дђњлђтнећ Премьер-министры белђн ђћгђмђ вакытында ул илнећ књпчелек халкыныћ прогрессив процесслардан читтђ калуын,  нигездђ, белем ала алмавын белгђн. “Базар мљнђсђбђтлђренђ књчкђндђ ќитешсезлеклђр булса да, сљенечкђ, без укымышлы ил булып калдык – бу бик зур байлык”, - дип билгелђп њтте республика башлыгы.

Татарстанныћ икътисади њсешенећ приоритетлы юнђлешлђре – машина тљзелеше, нефть химиясе џђм агросђнђгать комплексы – хакында сљйлђп, Президент ђлеге љлкђлђргђ “ныклы фундаменталь белемгђ ия” профессиональ кадрлар талђп ителњен ассызыклады. Мђгариф системасы, беренче чиратта, аларга юнђлдерелергђ тиеш, дигђн фикер белдерде республика башлыгы.

Президент шулай ук љстђмђ белем темасына да кагылды. Аныћ сњзлђренчђ, мђктђп укучылары саны ел саен кимеп барган бер мђлдђ, республика бюджетыннан финанслана торган тљрле секция џђм тњгђрђклђргђ йљрњче укучылар саны арта бара. Килђчђктђ Татарстанныћ социаль-икътисади њсешен тђэмин итњче белгечлеклђргђ телђктђшлек белдерергђ кирђк, дип ассызыклады ул. Аныћ фикеренчђ, љстђмђ белем бирњнећ башка юнђлешлђре акрынлап тњлђњлегђ књчђргђ тиеш.

Заман яшьлђренећ укымышлылыгы югары дђрђќђдђ булуын билгелђп, Татарстан Президенты республикада барлык мђктђплђрне Интернетка тоташтыру тђмамланып килњен, алай гына да тњгел, 2007 елга эре торак пунктларныћ барысы да Бљтендљнья челтђренђ тоташтырылачагын белдерде. “Балаларныћ ђти-ђнилђренећ љстђмђ бозау сатып алуын, аны њстереп сатып, шул акчага компьютер алуны талђп итњлђрен кљтђм мин”, - диде Минтимер Шђймиев.

Авыл хуќалыгы љлкђсендђ Президент яшь фермерларга белем бирњнећ  њзгђрњчђн графигын булдырырга чакырды. Мисалга, кышын, эшлђре азрак вакытта, аларны књбрђк укыту љчен тиешле шартлар булдыру мљџим.

Милли белем темасына кагылып, Минтимер Шђймиев Татарстанныћ бу юнђлешне республикада гына тњгел, аннан читтђ дђ њстерњгђ зур игътибар бирњен ассызыклады. “Глобальлђштерњ шартларында - дип билгелђп њтте ул, без милли традициялђрне џђм этник бердђйлекне саклау љчен ђхлакый ќаваплылык тоябыз”. Мђскђњ џђм Бљтенроссия Патриархы Алексий IIнећ Казанга књптђн тњгел булган визиты барышында, мђктђплђрдђ тљрле диннђр нигезлђрен укыту мђсьђлђсе тикшерелде, дип искђ тљшерде республика башлыгы. Минтимер Шђймиев сњзлђренђ караганда, мђктђплђрдђ бары тик православие дине нигезлђрен укытуны гына тђкъдим итњчелђр, “кљнкњреш дђрђќђдђге хђлне кискенлђштерђлђр”. Президент фикеренчђ, ќђмгыятьтђ толерантлыкны тђэмин итњ џђм саклау љчен, барлык традицион конфессиялђр вђкиллђре катнашында дљнья диннђре тарихы буенча дђреслек булдырырга кирђк. Шул исђптђн, хђзер тљзелгђн РФ Ќђмђгать палатасы ђгъзалары ђлеге проект белђн шљгыльлђнђ алыр иде, дигђн тђкъдим белдерде Президент.

Татарстан укытучыларыныћ тормыш љчен мљџим ихтыяќлары да игътибарсыз калмады. Килђчђк уку елында укытучыларныћ хезмђт хаклары ике тапкыр артачак, дип хђбђр итте Минтимер Шђймиев. Моннан тыш, республикада, беренче чиратта яшьлђрнећ џђм бюджет љлкђсендђ эшлђњчелђрнећ, шул исђптђн, укытучыларныћ да, торак шартларын яхшыртырга мљмкинлек бирђ торган Социаль ипотека программасын тормышка ашыру башланды, дип искђртте ул. Президент уку йортларыныћ коммерция эшчђнлегенђ салымнарны киметњ турындагы сорауга ќавап биреп, республика Хљкњмђте ђлеге проблеманы чишњ юлларын табачагына ышандырды.

Ќирле њзидарђгђ књчњ булачагын искђртеп, Минтимер Шђймиев республика педагогларын муниципаль хакимиятлђрнећ вђкалђтле органнарына сайлауларда актив катнашырга чакырды. Аныћ фикеренчђ, авыл џђм шђџђр мђктђплђре директорлары џђм укытучылары, педагогик эшчђнлектђн аерылмыйча гына,  ќирле советлар эшендђ катнаша алыр иде. Муниципаль сайлауларда Татарстан Дђњлђт Советы спикеры Фђрит Мљхђммђтшин ќитђкчелегендђге “Татарстан – яћа гасыр” эре республика хђрђкђте катнашачагын искђ тљшерде. Халык хакимиятен “бары тик белемле кешелђр генђ тђэмин итђ ала” дип билгелђп њтте Президент.

Йомгаклап, республика башлыгы Татарстан педагогларына авыр эшлђрендђ ућышлар телђде.

ТР мђгариф џђм фђн министры Рђис  Шђйхелисламов џђм башка катнашучыларныћ чыгышларын тыћлап тикшергђннђн соћ, конференциядђ катнашучылар Татарстанныћ мђгариф системасы њсеше алдагы уку елында аныћ статусы књтђрелњне џђм республиканыћ динамикалы њсеш алган икътисады џђм социаль љлкђсе талђплђренђ якынаюны тђэмин итђргђ тиешлеген билгелђп њттелђр. Август конференциясенећ йомгаклау  тђкъдимнђрендђ шушы стратегик максат теркђлде.

Утырышта ТР Премьер-министры Рљстђм Мићнеханов, ТР Дђњлђт Советы рђисе вазифаларын башкаручы Александр Гусев, Казан хакимияте башлыгы Камил Исхаков, республиканыћ министрлыклары џђм ведомстволары ќитђкчелђре катнашты.