12+
тысячелетие Казани
КАЗАН |
 сђясђт  икътисад  мђдђният  дин  архитектура  инфраструктура 
шђџђр сулышыќђмгыятьшђрехлђршђџђр хуќалыгыбизнесфђн џђм мђгарифял паркыспорт
 
Казан \ даталарда \ XIX гасыр

XIX гасыр

1801 ел – Казанда губерна типографиясе ачылу.
1803 ел – П.Есипов шђџђр театрын тљзи.
1804 елныћ 17 ноябре – Казан Император университетын рђсми ачу.
1804 елныћ 17 ноябре – К.Фукс йортында беренче ђдђби кичђ уза.
1805 елныћ 21 марты – Казанда губерна хђрби училищесы ачыла.
1806 елныћ 23 апреле – матур сљйлђм сљючелђр ќђмгыятенећ беренче утырышы.
1809 елныћ 1 марты – Казанда 300 урынлык махсус хђрби госпиталь ачыла.
1811 елныћ 19 апреле – “Казанские известия” газетасыныћ беренче саны чыга.
1815-1820 еллар – Лев Толстойныћ бабасы И.Л.Толстой - Казан губернаторы.
1821 ел – “Казанский вестник” журналы нђшер ителђ башлый.
1832 ел – “Заволжский муравей” журналыныћ беренче саны чыга.
1833 елныћ 5-8 сентябре – Казанга А.С.Пушкин килђ.
1834 ел – “Казан университетыныћ гыйльми язмалары” чыга башлый.
1837 ел – Казанда В.А.Жуковский була.
1838 ел – “Казанские губернские ведомости” газетасыныћ беренче саны дљнья књрђ.
1839 ел – Казан икътисад ќђмгыяте тљзелњ.
1841 ел – Казанныћ Родионованыћ затлы нђсел кыз балалар институты ачылу.
1841 ел – шушы елдан Казанда Л.Н.Толстой яшђгђн џђм укыган.
1844 елныћ 3 гыйнвары – Казанга дары заводыныћ штаб-лекаре сыйфатында Н.К.Баженов килђ.
1844 елныћ 11 гыйнвары – Казанда беренче балалар приюты ачыла.
1845 елныћ 6 мае – Казанда Дворяннар ќыены бинасы тљзелеше башлана.
1845 елныћ 8 мае – Казанда Руханилар академиясе бинасы тљзелеше башлана (6нчы шђџђр хастаханђсе).

1848 елныћ 2 гыйнвары – шђџђр иќтимагый банкы ачыла.
1850 елныћ 24 мае – Казанда хатын-кызлар училищесы ачыла.
1851 ел – свешниковныћ чуен кою заводы ачылу.
1855 ел – крестовниковларныћ шђм џђм сабын кайнату заводлары ачылу.
1859 ел – Казанда шђџђр телеграф станциясе эшли башлый.
1860 ел – алафузовларныћ туку фабрикалары џђм књн заводлары ачылу.
1860 елныћ 13 ноябре – Казан Император университеты каршында хатын-кызлар љчен ял мђктђбе ачыла.
1864 ел – Казан хђрби округы оешу.
1865 елныћ 10 гыйнвары – шђџђр халык китапханђсе ачылу.
1866 ел – шђџђр почтасы ачыла.
1866 ел – Казан биржасы ачыла.
1868 елныћ 9 феврале – Г.Державин џђйкђле Казан Император университеты ишегалдыннан Театр мђйданына књчерелђ (Ирек мђйданы).
1868 ел – Казан табиблары ќђмгыяте оешу.
1870 ел – Казан Шђџђр думасына беренче сайлаулар.
1871 елныћ 6 гыйнвары – К.Насыйриныћ беренче татар календаре бастырыла
1872 елныћ 3 гыйнвары – “Волжско-Камская газета” чыга башлый.
1873 ел – Казан су белђн тђэмин итњ ќђмгыяте оешу.
1874 ел – ветеринария институты ачылу.
1874 ел – шђџђр суњткђргече ачылу.
1874 елныћ 19 декабре – Казан урамнарында беренче газ фонарьлары пђйда була.
1875 елныћ 2 октябре – беренче атлы трамвай ќибђрелђ.
1876 елныћ 3 октябре – югары хатын-кызлар курсларын ачу.
1876 елныћ 24 октябре – укытучылар институты ачылу.
1876 ел – татар укытучылар мђктђбе ачылу.
1881 елныћ 29 марты – журналист џђм язучы, милли нђшрият башлангычларында торган М.Н. Килдебђк туган.
1881 ел – беренче музыка мђктђбе ачылу.
1883 ел – “Волжский вестник” газетасы чыга башлый.
1884-1888 еллар – М.Горький Казанда.
1887 елныћ 16 декабре – Казан университетында В.И.Ульянов катнашында студентлар ќыены уза.
1888 елныћ 27 ноябре – Казанда 70 номерга телефон станциясе ачыла.
1890 елныћ 11 декабре – “Казанские вести” газетасыныћ беренче саны чыга.
1891 елныћ 29 апреле – Мђскђњ-Рязань тимер юлы Казанныкы итеп њзгђртелђ.
1893 ел – Казан тимер юлында хђрђкђт ачылу.
1893 ел – Н.И.Лобачевскийга џђйкђл куелу.
1894 елныћ 11 июне – Казан џђм Зеленый Дол арасында тимер юл элемтђсе ачыла. Беренче поезд дњрт вагоннан тора.
1895 елныћ 5 апреле – шђџђр фђнни-сђнђгать музее ачылу.
1895 елныћ 26 апреле – Казанда Богоявление чиркђвен сала башлыйлар.
1895 елныћ 9 сентябре – сђнгать мђктђбе ачылу.
1897 елныћ 15 марты – Ф.И.Шаляпинныћ Казандагы беренче чыгышы.
1897 елныћ 10 сентябре – сђнђгать училищесы ачылу.
1898 елныћ 16 апреле – Казанда беренче документаль кино тљшерелђ.
1899 елныћ 28 гыйнвары – К.Ф.Фуксныћ “Казан шђџђре тарихы” китабы цензура тарафыннан бастыруга чыгарыла.
1899 елныћ 20 ноябре – Казанда беренче электр трамвае ќибђрелђ.
1900 ел – Казанга укырга К.Тинчурин килђ.


моннан тыш укыгыз
  • Казан крае - борынгы чор
  • X - XIII гасырлар
  • XIV - XV гасырлар
  • XVI гасыр
  • XVII - XVIII гасырлар


  • бүлекнең барлык мәкаләләре
     
     
     сђясђт  икътисад  мђдђният  дин  архитектура  инфраструктура 
    шђџђр сулышыќђмгыятьшђрехлђршђџђр хуќалыгыбизнесфђн џђм мђгарифял паркыспорт
    1000 лет Казани даталарда
    шигърияттђ
    документларда
    саннарда
    љземтђлђрдђ
    ќырларда
    риваятьлђрдђ
    сыйлары
    rus | tat | eng
    «Мећьеллык сђхифђсе» сайты Федераль
    матбугат џђм массакњлђм коммуникациялђр
    агентлыгыныћ финанс ярдђме белђн тљзелде
    тамашалар
    туклану
    кунакханђлђр
    юл књрсђткеч
    кайда нђрсђ урнашкан
    матбугат
    русча-татарча сљйлђњлек кулланма
    котлау ќибђрњ
    СЫЛТАМАЛАР СЫЛТАМАЛАР
    ПРОЕКТ ТУРЫНДА ПРОЕКТ ТУРЫНДА
    БЕЗНЕЋ ХЕЗМЂТЛЂР БЕЗНЕЋ ХЕЗМЂТЛЂР

    copyright © 2005

    Веб-сайтта урнаштырылган барлык мђгълњмат шђхси файдалану љчен исђплђнгђн џђм “Парадигма” нђшрият йортыныћ язма рљхсђтеннђн башка кулланыла яки таратыла алмый. Мђгълњматны тулысынча яки љлешчђ кулланган очракта сайтка сылтама ясау мђќбњри
    Безгђ языгыз info@1000kzn.ru

    Сайтны эшлђделђр: RiTE MEDiA интернет агентлык
    Дизайн: Сергей Васильев-Ботвинов