Карл Фукс, этнограф-галим, Казан краен љйрђнњче

“Џђрбер узгынчыга, шиксез, Казан татарлары арасында укымаган кешене табу гаќђп тоелыр, гомумђн ђйткђндђ, бу халык башка кайберђњлђргђ, хђтта, Европалыларга, караганда да, белемлерђк. Татар, укый-яза белмђсђ, якташлары тарафыннан кимсетелђ џђм, ќђмгыять кешесе буларак, аны хљрмђт итмилђр”.

Џђр халыкта яхшысы да, начары да бар. Татарлар шундый ук. Бу инде ике гасырдан артык вакыт буйсынган џђм хђзерге вакытта руслар арасында таралган халык гаќђеп дђрђќђдђ, њз гореф-гадђтлђрен, њз табигатен џђм миллђтнећ горурлыгын – нђкъ менђ аерым, њзлђре генђ яшђгђн кебек саклый алган…

Казан татарлары таза гђњдђле. Озынча йљзле, зур соры яки кара књзле, карашлары њткен, озын џђм кђкрерђк борынлы, калын иренле; оста кыркытылган кара сакаллы, баш сљяклђре озынча, гелђн тњбђтђй киеп йљрилђр…Алар озын буйлы, тљз басып йљрилђр.

Татарлар горур, шљџрђт яратучан, кунакчыл, пљхтђ, сђњдђ љчен туганнар, њзара татулар, юмакайлар, хезмђт сљючђн…

Татар хатын-кызлары остабикђлђр: ашъяулык, яулыклар џђм сљлгелђрне искиткеч матур чигђлђр. Кунак килсђ, кул эшлђнмђлђре белђн йортларын бизилђр, љстђллђренђ тљсле ашъяулыклар ябалар… ”.